قیر به عنوان ماده ای سیاه و مایع، بخاطر چسبندگی بالا و مقاومت زیاد در برابر رطوبت، حجم کاربردی بالا در صنعت های مختلف، جاده سازی، عایق کاری ساختمان، عایق کشتی و … دارد. قیر علاوه بر حالت بشکه ای و بسته بندی شده به صورت فله و غیر بسته بندی نیز تولید و عرضه می شود. این محصول از نظر گرید تنوع بالایی دارد و باید متناسب با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی، گرید مناسب آن انتخاب شود. ارائه قیر به صورت فله کمک می کند هزینه های تولید، جابجایی و ارائه کمتر شود، حجم قیر بیشتری بارگیری شود، سرعت انتقال افزایش یابد، اجرا راحت تر باشد و ….
برای تهیه قیر فله، استفاده از آن و دستیابی به بالاترین کیفیت عملکردی قیر، نیاز است اطلاعات کافی در مورد آن داشته باشیم که در این مقاله به صورت کامل آنها را بررسی می کنیم.
گرید قیر فله
مهمترین ویژگی قیر فله که با کمک آن پیمانکاران و خریداران، محصول مورد نظر خود را انتخاب می کنند، گرید قیر می باشد. این ویژگی سبب می شود که قیرهای فله در دسته بندی های مختلف قرار بگیرند و برای کاربردهای متفاوت استفاده شوند. گرید قیر فله و میزان گرانروی آن سبب می شود که به صورت تخصصی در منطقه آب و هوایی خاصی کاربرد داشته باشد. برای اینکه گرید قیر را متناسب با شرایط مشخص کنند، ۵ دسته وضعیت آب و هوایی در نظر گرفته شده است:
- آب و هوای گرم
- آب و هوای معتدل
- آب و هوای معتدل گرم
- آب و هوای سرد
- آب و هوای سرد و مرطوب
متناسب با این شرایط آب و هوایی، قیر فله با گرید مشخص انتخاب می شود. گریدهای قیر فله از مقادیر پایین مانند ۱۰/۲۰ تا مقادیر بالای ۱۱۵ می باشد. برخی گریدها به صورت مشترک در چند وضعیت آب و هوایی استفاده می شوند.
منظور از عدد گرید قیر چیست؟
یکی از تست های انجام شده بر روی قیرهای تولیدی، تست نفوذ است. در این تست فرآیند نفوذ یک المان سوزن شکل تحت بار ۱۰۰ گرمی در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد بررسی می شود. واحد نفوذ ۰.۱ میلیمتر است. مدت زمان تست ۵ ثانیه می باشد. میزان نفوذ با درجه سختی قیر نسبت عکس دارد. هرچه نفوذ بیشتر باشد یا گرید قیر بالاتر باشد، میزان سختی آن کمتر است. برای مثال قیر ۱۰۰/۷۰ از قیر ۴۰/۳۰ سختی کمتری دارد.
(عدد گرید برابر است با مقدار نفوذ المان به داخل قیر در دمای ۲۵ درجه)
برای اطلاعات بیشتر: قیمت انواع قیر
مشخصات انواع گریدهای قیر
در آنالیز گرید های مختلف قیر پارامتر های زیر مورد بررسی قرار می گیرند:
- میزان نفوذ: به عنوان همان گرید قیر شناخته می شود و بررسی مقدار نفوذ المان سوزنی در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد و در زمان ۵ ثانیه تحت بار ۱۰۰ گرم است.
- گرانروی: هرچه سختی قیر بیشتر باشد به اصطلاح کند روی آن بیشتر است. دمای قیر که زیاد شود کند روی کمتر می شود و قیر نرم می گردد. این ویژگی با روش کینماتیکی یا با کمک دستگاه سی بولت فیورل اندازه گیری می شود.
- درجه اشتعال: دمایی که قیر آماده شعله ور شدن است و در آن دما از حالت مایع به حالت تبخیر و تولید گاز در می آید. بالاترین دمایی که می توان در زمان کار با قیر ایجاد کرد، به درجه اشتعال آن بستگی دارد.
- افت وزنی: با افزایش دمای قیر، مقداری از ترکیبات نفتی و روغنی آن تبخیر می شود و با افت وزنی همراه است.
کنار این پارامترها مواردی مانند شکل پذیری، درجه خلوص و درجه نرمی نیز در آنالیز قیر فله گزارش می شود.
بهترین گرید قیر فله برای آب و هوای گرم
قیرهای فله ای با سختی بالاتر یا به عبارتی عدد گرید پایین تر برای آب و هوای گرم مناسب می باشند. در این دسته گریدهای ۱۰/۲۰، ۱۱۵/۱۵ و ۹۰/۱۵ برای آب و هوای گرم بهترین انتخاب می باشند. ویژگی این سه گرید در تست های دمایی به یکدیگر نزدیک است اما تفاوت هایی از نظر روان بودن، درجه ذوب، میزان نفوذ پذیری و … با یکدیگر دارند. برای اینکه با دقت بیشتر و تخصصی تر گرید قیر مناسب را انتخاب کنیم، نیاز است آنالیز کامل قیرهای مناسب آب و هوای گرم را بررسی کنیم.
بهترین گرید قیر فله برای آب و هوای سرد
در آب و هوای سرد می توان از قیرهایی با سختی کمتر و نفوذ پذیری بالاتر استفاده کرد. چرا که این قیرها ارزان تر می باشند، با هزینه کمتری قابل تهیه و اجرا هستند و کار تمیز تری در مناطق سرد، ارائه می دهند. گرید های ۱۰۰/۸۰ و ۱۰۰/۷۰ معروفت ترین و پرکاربردترین قیرهای فله در شرایط آب و هوایی سرد می باشند. البته اگر بخواهیم بسیار دقیق شویم و نسبت رطوبت و یخبندان را در محاسبات جوی اعمال کنیم، می توانیم با دقت بیشتر و بررسی کامل تر آنالیز قیرهای فله با گرید بالا، بهترین محصول را انتخاب کنیم. در این زمینه به صورت آنلاین و همچنین تماس تلفنی می توانید مشاوره کاملی را از کارشناسان ما دریافت کنید.
قیر مناسب آب و هوای معتدل
در شرایط آب و هوایی معتدل همزمان باید هزینه تهیه قیر، شرایط اجرایی، ماندگاری، دوام و … در نظر گرفته شود. اگر از قیر با گرید بالا استفاده شود در فصول تابستان و زمانی که هوا نسبتا گرم شود، دفرمه شدن و تغییر شکل اتفاق می افتد، در مواردی که گرید پایین استفاده شود، هزینه کار زیاد می شود، در فصول زمستان سختی قیر بسیار زیاد می شود، ترک بر می دارد و …. به همین دلیل از قیرهای فله با نفوذ پذیری متوسط که شامل گرید های ۵۰/۴۰، ۷۰/۶۰، ۷۰/۵۰ و ۸۵/۲۵ می باشد، استفاده می کنند. با توجه به شرایط آب و هوایی کشور این دسته از گریدهای قیر فله ای بیشترین کاربرد و به دنبال آن بالاترین سطح تقاضا را دارند.
قیر مناسب برای آب و هوای معتدل و گرم
تعدادی از شهرهای شمالی ایران دارای آب و هوای معتدل و گرم هستند. برخی مقاصد صادراتی نیز درخواست قیر فله مناسب با آب و هوای معتدل و گرم دارند. برای این وضعیت آب و هوایی، قیرهایی با گرید ۳۰/۲۰ انتخاب مناسبی است که بازدهی بسیار بالا و ماندگاری دارد.
برای اطلاعات بیشتر: بهترین تولید کنندگان قیر در ایران
بهترین قیر فله برای آب و هوای سرد و مرطوب
شهرهای کوهستانی با آب و هوای سرد به همراه رطوبت بالا نیازمند قیر فله با گرید ۱۰۰/۸۵ می باشند. در این دسته استان های اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی قرار می گیرد.
ویژگی های قیر فله
قیرهای تولیدی توسط پالایشگاه ها به سه صورت قیر فله، قیر بشکه و قیر کارتن ارائه می شوند. قیر فله به دلیل ویژگی های مناسب که در زیر مرور می کنیم، دارای سطح تقاضای بسیار بالایی است و نسبت به دو مدل دیگر از فروش بالاتری برخوردار است. مهمترین ویژگی های قیر فله عبارتند از:
- قابلیت جابجایی و حمل راحت تر
- قابلیت انتقال حجم بیشتر در هر بارگیری نسبت به قیرهای بسته بندی شده.
- قیمت مناسب به دلیل عدم بسته بندی و حذف هزینه بشکه
- کارکرد راحت تر و سریع تر
- تولید در گریدهای مختلف مناسب با وضعیت های آب و هوایی گوناگون
- امکان سفارش حجم بالا و تحویل سریعتر
همچنین بخوانید: ویژگی های قیر پالایشگاهی
ویژگی گرید های مختلف قیر فله
تنوع گرید قیر فله بسیار زیاد است. برخی گرید ها بسیار پر تقاضا و پر کاربردتر هستند. ویژگی گرید های پرکاربرد عبارتند از :
- قیر گرید ۲۰/۱۰: گرید ۲۰/۱۰ دارای سطح چسبندی بسیار بالاست که در مناطق گرم استفاده می شود و تا دماهای بالا و رطوبت های زیاد مقاومت بسیار خوبی به همراه دارد. پایداری در شرایط مختلف دمایی سال، از دیگر ویژگی های گرید ۲۰/۱۰ می باشد. مهمترین کاربردهای این گرید در جاده سازی، آسفالت فرودگاه، پل ها و … می باشد.
- قیر گرید ۹۰/۱۵: در دسته قیرهای سفت با سطح نفوذ ۱۵/۰ میلیمتری قرار دارد. ماندگاری و طول عمر جاده های ساخته شده به کمک این قیر بالا می باشد. در دماهای زیاد نیز مقاومت به تغییر شکل بی نظیری را ارائه می کند.
- قیر گرید ۱۱۵/۱۵: دسته دیگری از قیرهای فله مناسب شرایط آب و هوایی گرم می باشد و ویژگی های آن به گرید ۲۰/۱۰ نزدیک است. اما از نظر آنالیز فنی تفاوت هایی دارد. این گرید در جاده سازی، نقاط حساس، پل های تحت فشار، چهار راه ها و … استفاده می شود. مقاومت بالا در برابر فشار مهمترین ویژگی گرید ۱۱۵/۱۵ می باشد.
- قیر گرید ۱۰۰/۷۰: این نوع قیر فله در دسته گریدهای بالا، انعطاف پذیری مناسبی در فصل سرد و یخبندان دارد. بیشترین کاربرد گرید ۱۰۰/۷۰ در آب و هوای سرد است. عدم ترک شدن، عمر طولانی در شرایط جوی سرد، تحمل فشار بالا در این شرایط آب و هوایی و … از دیگر ویژگی های قیر فله گرید ۱۰۰/۷۰ می باشد.
- قیر گرید ۱۰۰/۸۰: انعطاف پذیری این گرید در سطح بالاتری قرار دارد. این نوع قیر را به عنوان لایه اصلاحی و ترمیم کننده جاده ها، اتوبان ها و باندهای فرودگاه نیز استفاده می کنند. مقاومت بالایی در سطح فشار زیاد از خود نشان می دهد. خرابی های جاده ای را تعمیر می کند. ماندگاری طولانی دارد.
جدای این گرید ها که معرفی شدند گریدهای میان رده ای مانند ۴۰/۳۰، ۶۰/۵۰، ۷۰/۶۰، ۷۰/۵۰ و .. نیز به صورت فله به بازار ارائه می شود که در شرایط آب و هوایی معتدل، معتدل گرم و سرد و مرطوب استفاده می شوند. این گرید ها ویژگی های مشترکی از قیرهای فله گرید پایین و بالا ارائه می کنند.
