بخاطر منابع عظیم نفتی در کشور، ایران به عنوان یک مرکز عظیم قیر صادراتی شناخته می شود. قیر استخراجی کشور ما در دو دسته قیر طبیعی و قیر نفتی قرار می گیرد. بخاطر ویژگی های کاربردی و تنوع مصرف، قیر نفتی یا همان قیر تقطیری بیشترین حجم صادرات ایران را در بخش قیر در بر می گیرد.
قیر طبیعی صادارتی
نام این قیر نشانده عدم انجام پروسه های تکمیلی بر روی قیر است و اشاره به همان قیر طبیعی موجود در معادن دارد که بصورت مستقیم استخراج می شود. این نوع قیر در دو روش مستقیم و غیر مستقیم استخراج می گردد. در روش مستقیم از دریاچه های قیر طبیعی مانند دریاچه قیر بهبهان خارج می گردد و در موارد غیر مستقیم با استخراج نفت و تبخیر آن بدست می آید. قیر طبیعی در مواردی مانند صنعت جاده سازی و اتوبان کاربرد دارد.
همچنین بخوانید: جدیدترین قیمت انواع قیر
قیر نفتی ( تقطیری) صادراتی
قیر نفتی محصول فرآوری شده قیر طبیعی است. با انجام فرآیند تقطیر بر روی قیر طبیعی و ترکیب محصول بدست آمده با مواد ثانویه، قیر نفتی تولید می شود که آن را متناسب با درجه نفوذ در چند دسته قرار می دهند. در برجهای تقطیر، مواد سبک نفت خام به ترتیب استخراج می شوند که می توان از بالا به بنزین، پروپان، گازوئیل، نفت سفید ( نفت خانگی) و .. اشاره کرد. از ردیف های انتهایی و آنچه به عنوان پس مانده نفت باقی مانده، برای تولید قیر استفاده می شود. معروف ترین قیرهای نفتی با توجه به درجه نفوذ عبارتند از:
- قیر نفتی ۵۰-۴۰
- قیر نفتی ۶۰-۵۰
- قیر نفتی ۷۰-۶۰
- قیر نفتی ۸۰-۷۰
- قیر نفتی ۸۰-۷۵
- قیر نفتی ۹۰-۸۰
- قیر نفتی ۱۰۰-۸۵
قیرهای دیگری در این دسته بندی قرار می گیرند که می توان به قیر ۸۵-۲۵ و ۹۰-۱۵ اشاره کرد که در اثر ترکیب قیر نفتی با مواد دیگر بدست می آیند.
انواع قیر صادراتی
قیر نفتی در مواردی به صورت مستقیم صادرات می شود و در مواردی دیگر با انجام فرآیندهای تکمیلی به صورت قیرهای مخلوط، قیر کارتنی، قیر امولوسیون و … صادر می گردد. مهمترین انواع قیر صادراتی به لحاظ فرآوری و نفوذ عبارتند از:
- قیر ۸۵-۲۵ ( قیر مخلوط ): یکی از قیرهای معروف صادراتی قیر ۸۵-۲۵ است که متناسب با شرایط جغرافیایی و دمایی دارای سطح نفوذ گسترده ای می باشد. این نوع قیر با حل شدن قیر طبیعی یا خالص در حلال هایی مانند بنزین یا نفت سفید، تولید می شود. جزییات ترکیب و درصد حل شدن قیر در حلال، بر روی کیفیت نهایی تاثیر بسازیی دارد. این قیر قابلیت حمل به صورت مایع در دمای محیط یا با مقدار کمی حرارت را دارا می باشد. میزان چسبندگی قیر مخلوط بسیار زیاد است که سبب می شود به عنوان بهترین گزینه جهت ترمیم لایه های رویی جاده های آسفالت و پوشش های قیری استفاده شود.
- قیر ۹۰-۱۵: یک قیر کاملا سفت است که با توجه به نوع بسته بندی و نحوه صادرات به عنوان قیر سفت کارتنی نیز شناخته می شود. این قیر برای عایق رطوبت در سقف کاربرد دارد. بعضا از ترکیب آن با قیر ۷۰-۶۰ نیز استفاده می شود تا سطح نفوذ پذیری افزایش یابد.
- قیر ۷۰-۶۰: یکی از مصارف پر کاربرد قیر، صنعت ساختمان است. جایی که قیر ۷۰-۶۰ صادراتی کاربرد زیادی دارد و بسیار پرتقاضا می باشد. قیر ۷۰-۶۰ با نام قیر شل با کیفیت نیز ارائه می گردد که سطح کیفی آن متناسب با تولید شرکت های مختلف، متفاوت است. این قیر سطح پوشش و عایق کاری بالایی ایجاد می کند که در دراز مدت از خسارات جبران ناپذیر جلوگیری شود.
- قیر امولوسیون: یکی از موادی که برای ترکیب با قیر خالص استفاده می شود آب است. آب به تنهایی قابل ترکیب با قیر نیست و برای این منظور از مواد امولسیونی استفاده می شود. امولسیون شامل نمک های قلیایی می شود که ذرات قیر را باردار می کنند و در بین دانه بندی آنها دافعه ایجاد می کنند. در نهایت آب به فضای ایجاد شده در بین دانه های قیر نفوذ می کند. میزان آب موجود در ترکیب قیر امولسیون بین ۳۰ تا ۵۰ درصد می باشد که بر روی کیفیت و کاربرد آن اثر می گذارد.
نوع بسته بندی قیر صادراتی
نوع بسته بندی قیر صادراتی به عوامل مختلف از جمله شرایط مرزی و گمرک، نوع سفارش خریدار، نحوه تعامل با کشور فروشنده و … بستگی دارد. برخی شرکت ها به صورت مستقیم قیر صادراتی را برای خریدار ارسال می کنند که به صورت بشکه ای و بسته بندی شده است. دسته دیگر شرکتهایی هستند که در کشورهای ثانویه دارای نمایندگی هستند و قیر را در کشور مقصد به صورت انبار گردانی عرضه می کنند. ممکن است به صورت تانکر و قیر فله به این کشورها ارسال کنند. برای صادرات قیر از روش های نوین بسته بندی و حمل مانند جامبو بگ قیر و فلکسی تانک قیر نیز استفاده می شود.
شرایط مسیر، مدت زمان مسیر و نگهداری قیر صادراتی و … از دیگر عوامل دخیل در بسته بندی قیر صادارتی می باشند.
برای اطلاعات بیشتر: کاربردها و مزایای قیر بشکه ای
بازاریابی برای صادرات قیر
شرکت ها و بازرگانانی که می خواهند صادرات قیر انجام دهند، نیاز است ابتدا شرایط بازاری و نوع قیر مناسب برای هر دسته از خریداران در هر کشور را شناسایی کنند. شرایط کاربردی قیر، شرایط آب و هوایی و جغرافیایی و … سبب می شود در هر کشور نوع ویژه ای از قیر دارای تقاضا باشد. برای بازرایابی نیاز به برخورداری از دانش کامل قیر، شناخت ویژگی های آن، شناخت بازارهای هدف و … است و اینکه تعامل سازنده ای از نظر کیفیت و قیمت بتوان با خریدار ایجاد کرد.
بیشترین مقاصد صادراتی قیر ایران کجاست؟
کشورهای خاورمیانه، حوزه خلیج فارس، آسیای مرکزی و اروپای شرقی بیشترین مصرف کننده های قیر صادراتی ایران می باشند. از کشورهایی مانند میانمار، تایلند، سنگال، آفریقای جنوبی، هند، بنگلادش، یمن، سومالی، سرینلانکا، تاجیکستان، فلیپین، قطر و امارات می توان به عنوان کشور هایی که بیشترین میزان قیر صادراتی ایران را دریافت می کنند نام برد.
صادرات قیر ایران در نقطه مقابل تحریم نفت
مطمئنا این سوال را مطرح می کنید که چطور با تحریم ایران صادرات قیر همچنان ادامه دارد؟ اوج تحریم های کشور بر روی فروش نفت خام اعمال شده است. این موضوع نشان می دهد که باید از خام فروشی فاصله گرفت و با تجزیه نفت خام به فرآورده های مختلف، با صادرات آنها ارز آوری را انجام داد. خورده فروشی در صادرات قیر سبب می شود حجم معاملات آن در مقابل نفت بسیار ناچیز باشد و امکان گردش مالی، انتقال وجه و جابجایی در سیستم بانکی برای پول دریافتی نیز راحت تر باشد.
در مرحله بعدی مبادله کالا به کالا است که با صادرات قیر به کشورهای همسایه صورت می گیرد.
خلوص قیر صادراتی
از مهمترین معیارهای کیفیت سنجی در مورد قیر صادراتی توسط خریدار، بررسی وضعیت خلوص قیر است. هرچه قیر از درجه خلوص بالاتری برخوردار باشد، میزان تقاضا و خرید بیشتر می شود. قیرهای صادراتی باید فاقط خاک، مواد آلی، مواد معدنی، آب و .. باشند. درصد خلوص قیر را متناسب با استانداردهای بین المللی و زیر نظر سازمان هایی مانند iso تعیین می کنند.
برای اطلاعات بیشتر: بهترین تولید کنندگان قیر در ایران
کیفیت قیر صادراتی
کیفیت قیر توسط عوامل گسترده ای مانند خلوص، درجه نفوذ، میزان چسبندگی، دمای ریزش، ماندگاری، زیست پذیری و … بررسی می شود. مهمترین معیارهای کیفی که باید مورد تایید استانداردها قرار بگیرند عبارتند از:
- درجه نفوذ قیر: این درجه نفوذ در دسته های مختلف و در دمای محیط تعیین می شود. معروف ترین قیرها در این دسته عبارتند از ۸۵-۲۵، ۷۰-۶۰، ۱۰۰-۸۵، ۹۰-۱۵ و … که سطح نرمی آنها با توجه به درجه نفوذ متفاوت است.
- چسبندگی قیر: میزان چسبندگی قیر در دمای کاربردی، سبب عدم جدایش و جلوگیری از مشکلاتی مانند ترک ها، شکستن آسفالت ها و .. می شود.
- دمای ریزش: به عنوان نقطه ریزش نیز مشخص می شود و اشاره به کمترین دمایی دارد که در آن قیر حالت مایع خود را حفظ کرده است. در پایین تر از این دما قیر سفت می شود. دمای ریزش مناسب برای قیر صادراتی ۵۰ درجه سانتیگراد می باشد.
استاندارهای مهم برای قیر صادراتی در ایران
برای اینکه قیر صادراتی بتواند تاییدیه های لازم برای خروج و ارائه به کشورهای هدف را دریافت کند، نیاز است که توسط استانداردهای داخلی زیر بررسی شود:
- استاندارد ۲۹۵۰: تعیین کننده شرایط قیر شامل خواص و ترکیب تشکیل دهنده آن می باشد.
- استاندارد ۱۲۵۰۵: تایین کننده ویژگی های قیرهای جاده سازی و آسفالتی می باشد.
- استاندارد ۱۲۵۰۶: برای تعیین ویژگی ها و خواص قیرهای امولسیونی استفاده می شود.
استانداردهای بین المللی قیر صادارتی
مهمترین استانداردهایی که در سطح بین المللی برای تعیین ویژگی و کیفیت قیر استفاده می شود عبارتند از:
- استاندارد ASTM D 946
- استاندارد ASTM D 6927
- استاندارد ASTM D 2397
همچنین بخوانید: ویژگی های قیر پالایشگاهی
مجوزهای لازم برای صادرات قیر
برای صادرات قیر نیاز است که مجموعه بازرگانی به صورت حقوقی و شرکتی یا به صورت شخص حقیقی دارای مدارک و مجوزهای لازم باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
- کارت بازرگانی
- دریافت استانداردهای لازم برای نمونه قیر صادراتی
- دارا بودن گواهی ثبت شرکت
- قرار داد خرید قیر برای بازرگانان که شامل پیش فاکتور می باشد.
- قرارداد فروش قیر یا اعلام مشخصات حقوقی خریدار در کشور هدف
- دریافت مجوز از سازمان بورس کالا ( برای دریافت مجوز از سازمان بورس کالا، ارائه مدارک صادراتی شامل قرار دادها، کارت بازرگانی، گواهی ها و استانداردها لازم است.)
- مجوز خروج کالا از گمرک
- بیمه نامه حمل و نقل
رتبه ایران در قیر صادراتی
با توجه به حجم صادراتی قیر ایران که بالاتر از ۵/۵ میلیون تن در سال می باشد و تقریبا بیش از ۹۰ درصد قیر تولیدی را در بر می گیرد، ایران در میان کشورهای صادر کننده قیر درجایگاه ۶ قرار دارد. البته ممکن است بخاطر اختلاف نزدیک با رتبه بالاتر و پایین تر، این جایگاه بین رتبه های ۵ تا ۷ به صورت فصلی و سالی تغییر کند.
بهترین گریدهای قیر برای صادرات
دو دسته از گریدهای پرمصرف و قابل توجه در بازار صادراتی شامل قیر گرید ۱۰۰-۸۵ و ۷۰-۶۰ می باشد. سطح کیفیت این دو گرید قیر بالاترین حد ممکن می باشد و بازدهی بسیار بالایی در صنعت راه و ساختمان ارائه می کنند. در کنار این دو گرید، گریدهایی مانند ۱۰۰-۷۰ و ۸۰-۲۵ نیز بازار صادراتی مناسبی دارند.
قیمت قیر صادراتی
با توجه به شرایط روز منطقه، تغییرات قیمتی لحظه ای، کیفیت قیر، نوع قیر، گرید آن، نوع بسته بندی و … قیمت قیر صادراتی متفاوت می باشد و نمی توان قیمت دقیقی برای آن اعلام کرد. برای برآورد دقیق قیمت در زمان درخواست، می توانید با کارشناسان و مشاوران در تماس باشید.
